CHUYÊN MỤC: BÌNH LUẬN BẢN ÁN, QUYẾT ĐỊNH CỦA TÒA ÁN CÓ LIÊN QUAN ĐẾN LĨNH VỰC TRỌNG TÀI THƯƠNG MẠI

Chuyên đề: Thủ tục gửi thông báo, tài liệu trong tố tụng trọng tài

Quyết định số 01/2024/QĐ-PQTT ngày 12/3/2024 của Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội [1]

Nguyễn Vĩnh Phú

                                                                                               Tổng Thư ký Trung tâm Trọng tài Thương mại Miền Trung (MCAC)

1. Nội dung vụ việc có liên quan

Hội đồng Trọng tài thuộc Trung tâm trọng tài B đã thụ lý và giải quyết vụ tranh chấp hoàn trả/thanh toán nợ giữa Công ty Cổ phần Đầu tư mua bán nợ S (viết tắt là Công ty S) và ông Tạ Thanh L.

Hội đồng Trọng tài đã gửi Giấy triệu tập đến Bị đơn theo địa chỉ mà Nguyên đơn cung cấp qua đơn vị chuyển phát và dữ liệu vận chuyển thể hiện đã được giao thành công.

Ông Tạ Thanh L cho rằng không nhận được Giấy triệu tập tham dự phiên họp.

Hội đồng Trọng tài thuộc Trung tâm trọng tài B đã tổ chức phiên họp mà không có sự tham gia của ông Tạ Thanh L và sau đó ban hành Phán quyết trọng tài.

Ông Tạ Thanh L khiếu nại đến toà án có thẩm quyền để yêu cầu huỷ Phán quyết trọng tài, trong đó có lý do cho rằng “Hội đồng Trọng tài đã không gửi Giấy triệu tập tham dự phiên họp lần 2 để giải quyết tranh chấp cho ông Tạ Thanh L mà đã tiến hành phiên họp giải quyết tranh chấp lần 02 và ra Phán quyết trọng tài số 15/2023/PQ-TT ngày 22/7/2023. Việc làm này của Hội đồng Trọng tài đã vi phạm nghiêm trọng tố tụng Trọng tài, ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của ông Tạ Thanh L theo quy định của pháp luật”.

Hướng giải quyết của Toà án nhân dân Thành phố Hà Nội về lý do trên: Căn cứ đề nghị hủy Phán quyết trọng tài chủ yếu là những nhận xét, đánh giá theo quan điểm của ông Tạ Thanh L và không đưa ra được các tài liệu, chứng cứ chứng minh là Hội đồng Trọng tài đã vi phạm tố tụng Trọng tài. Do đó, yêu cầu huỷ Phán quyết trọng tài của ông Tạ Thanh L không có cơ sở để chấp nhận.

2. Bản án, quyết định có liên quan như sau:

Quyết định số 01/2024/QĐ-PQTT ngày 12/3/2024 của Tòa án nhân dân TP. Hà Nội

(V/v: Hủy phán quyết trọng tài)

Với Hội đồng xét đơn yêu cầu gồm có:

Thẩm phán - Chủ tọa: Ông Bùi Đức Bằng

Các Thẩm phán: Ông Nguyễn Xuân Tuấn.

Bà Phạm Thị Mai    

Đại diện Viện Kiểm sát nhân dân TP Hà Nội tham gia phiên họp: Ông Trần Chí Thành- Kiểm sát viên.   

Thư ký ghi biên bản phiên họp: Ông Nguyễn Trung Kiên - Thư ký Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội.      

Sau khi xem xét Đơn yêu cầu hủy Phán quyết trọng tài số 15/2023/PQ-TT ngày 22/7/2023 của Hội đồng trọng tài thuộc Trung tâm trọng tài B đề ngày 28/7/2023 của ông Tạ Thanh L.

Các bên tham gia phiên họp xét đơn yêu cầu hủy phán quyết trọng tài gồm:

-      Bên yêu cầu: Ông Tạ Thanh L - sinh ngày 29/6/1989; 

-      Bên liên quan: Công ty Cổ phần Đầu tư mua bán nợ S.

-      Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan: Công ty Cổ phần Công nghệ Tài chính VO247; 

Căn cứ vào các đơn yêu cầu, văn bản của các bên nộp cho Tòa án và trình bày tại phiên họp hôm nay.

NỘI DUNG VỤ TRANH CHẤP

Qua hồ sơ, tài liệu, chứng cứ và lời trình bày của các bên cung cấp liên quan đến vụ việc, nội dung vụ tranh chấp được tóm tắt như sau:

Ngày 16/8/2022, ông Nguyễn Tiến T đã cho ông Tạ Thanh L vay tổng số tiền 1.800.000.000 đồng theo 04 Hợp đồng vay tiền số 11033, 11034, 11035, 11036. Ông Hồ Tấn Đ đã cho ông ông Tạ Thanh L vay với tổng số tiền 3.500.000.000 đồng theo 07 Hợp đồng vay tiền số 11040, 11041, 1042, 11043, 11044, 11045, 11046. Hình thức giao dịch vay và cho vay đều thông qua ứng dụng VO247 của Công ty CP Công nghệ Tài chính VO247 sở hữu, vận hành. Toàn bộ số tiền trên được chuyển vào tài khoản số: 0691000441282 mở tại Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam - Chi nhánh Tây Hà Nội do Công ty VO247 làm chủ tài khoản với thời hạn vay 06 tháng. Ngày kết thúc thời hạn vay của các hợp đồng giữa Ông T, ông Đ với ông L là ngày 12/02/2023. 

Tuy nhiên, khi kết thúc thời hạn vay, ông Tạ Thanh L đã không thực hiện đúng theo thỏa thuận. Vì vậy, ngày 09/3/2023, Ông T và ông Đ đã bán toàn bộ khoản nợ trên sang cho Công ty S. Công ty S đã hoàn tất việc tiếp nhận khoản nợ, đồng thời đã gặp để gửi thông báo mua bán nợ giữa Công ty S và ông Đ, Ông T cho ông Tạ Thanh L biết về việc chuyển quyền sở hữu khoản nợ và yêu cầu ông Tạ Thanh L thực hiện nghĩa vụ thanh toán khoản nợ trên (Thông báo ngày 09/3/2023 của Công ty S). Ông Tạ Thanh L đã trả: ngày 21/12/2022 đã thanh toán 53.000.000 đồng tiền gốc, ngày 27/3/2023 đã thanh toán 265.000.000 đồng tiền gốc, ngày 16/5/2023 đã thanh toán 106.000.000 tiền gốc. Số tiền gốc ông Tạ Thanh L còn nợ: 4.876.000.000 đồng.

Ngày 25/4/2023, Công ty S đã có đơn khởi kiện gửi đến Trung tâm Trọng tài thương mại B khởi kiện yêu cầu ông Tạ Thanh L và Công ty CP Công nghệ Tài Chính V0247 hoàn trả/thanh toán số tiền 4.876.000.000 đồng cùng số lãi phát sinh cho Công ty S kể từ ngày 12/02/2023 đến nay với lãi suất chậm thanh toán bằng lãi suất trong hạn của các hợp đồng vay đã ký kết với bị đơn (18%); yêu cầu ông L chịu phạt vi phạm hợp đồng 5% trên tổng số tiền vi phạm là: 5.247.000.000 * 5% = 262.350.000 đồng.

Ngày 22/7/2023, Hội đồng trọng tài thuộc Trung tâm Trọng tài thương mại B đã ra Phán quyết trọng tài số 15/2023/PQ-TT giải quyết vụ tranh chấp KDTM0202301 giữa Công ty Cổ phần Đầu tư mua bán nợ S và ông Tạ Thanh L, với nội dung: “Buộc ông Tạ Thanh L phải thanh toán cho Công ty S tổng số tiền tính đến ngày 22/7/2023 là 5.592.363.085 đồng, trong đó số tiền nợ gốc là 4.876.000.000 đồng, số tiền phạm vi phạm là 262.350.000 đồng, tiền lãi chậm thanh toán là 219.565.205 đồng và phí trọng tài là 234.447.880 đồng. Ông Tạ Thanh L còn phải chịu lãi chậm thanh toán với lãi suất chậm thanh toán là 10%/năm kể từ ngày ra phán quyết cho đến khi hoàn thành nghĩa vụ”.

Không đồng ý với phán quyết trọng tài nêu trên, ông Tạ Thanh L có đơn yêu cầu hủy phán quyết trọng tài đề ngày 28/7/2023 gửi Toà án nhân dân thành phố Hà Nội đề nghị hủy Phán quyết Trọng tài số 15/2023/PQ-TT ngày 22/7/2023 của Hội đồng trọng tài thuộc  Trung tâm Trọng tài thương mại B giải quyết vụ tranh chấp KDTM0202301 giữa Công ty S và ông Tạ Thanh L.

Theo đơn đề nghị của ông Tạ Thanh L – Bên có yêu cầu, các cơ sở để hủy Phán quyết trọng tài số 15/2023/PQ-TT ngày 22/7/2023 cụ thể như sau:

- Hợp đồng mua bán nợ số HD-0504/2023 giữa bên mua nợ là Công ty S và bên bán nợ là ông Nguyễn Tiến T, ông Hồ Tấn Đ, do bên nguyên đơn là Công ty S cung cấp mà Hội đồng Trọng tài căn cứ vào đó để ra phán quyết là trái quy định của pháp luật. Hợp đồng mua bán nợ không quy định về giá mua, bán khoản nợ, không nêu rõ phương thức thanh toán. Tại phiên họp lần 1 ngày 08/7/2023, bị đơn đã khiếu nại và yêu cầu Hội đồng Trọng tài xác định lại tư cách khởi kiện của nguyên đơn là Công ty S, yêu cầu Công ty S cung cấp phụ lục hợp đồng về giá mua, bán nợ và phương thức thanh toán; yêu cầu Công ty S cung cấp giấy tờ xác thực về việc hoàn tất giao dịch nhưng Hội đồng Trọng tài không giải quyết.

- Hội đồng Trọng tài đã không gửi Giấy triệu tập tham dự phiên họp lần 2 để giải quyết tranh chấp cho ông Tạ Thanh L mà đã tiến hành phiên họp giải quyết tranh chấp lần 02 và ra Phán quyết trọng tài số 15/2023/PQ-TT ngày 22/7/2023. Việc làm này của Hội đồng Trọng tài đã vi phạm nghiêm trọng tố tụng Trọng tài, ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của ông Tạ Thanh L theo quy định của pháp luật. 

Từ những trình bày, phân tích và các căn cứ nêu trên, ông Tạ Thanh L đề nghị Tòa án hủy phán quyết trọng tài vụ tranh chấp số 15/2023/PQ-TT ngày 22/7/2023 của Hội đồng trọng tài thuộc Trung tâm Trọng tài thương mại B.

*     Công ty S - Bên liên quan do người đại diện theo ủy quyền trình bày:

Ngày 09/3/2023, Công ty S ký kết Hợp đồng mua bán nợ số HD-05/4/2023 với ông Nguyễn Tiến T và ông Hồ Tấn Đ liên quan đến khoản nợ giữa ông Đ và Ông T đã cho ông Tạ Thanh L vay, tại thời điểm mua bán nợ là 5.247.000.000 đồng. Sau khi hoàn tất việc tiếp nhận khoản nợ, Công ty S đã gửi Thông báo mua bán nợ giữa Công ty S và các Ông T, ông Đ cho ông Tạ Thanh L biết về việc chuyển giao quyền sở hữu khoản nợ, đồng thời cũng đã yêu cầu ông L thực hiện nghĩa vụ trả nợ. Đến ngày 23/3/2023, ông Tạ Thanh L đã thanh toán một phần khoản nợ là 265.000.000 đồng, còn nợ 4.982.000.000 đồng. 

*     Tại Văn bản ý kiến số 28/2023/CV-VIETJAC ngày 25/12/2023, Trung tâm trọng tài thương mại B có ý kiến:

Ngày 16/8/2022, ông Nguyễn Tiến T và ông Hồ Tấn Đ  đã cho ông Tạ Thanh L vay tổng số tiền 5.300.000.000 đồng theo các Hợp đồng vay tiền. Hình thức giao dịch vay và cho vay đều thông qua ứng dụng VO247 của Công ty CP Công nghệ Tài chính VO247 sở hữu, vận hành. Tại Điều 12 của các Hợp đồng vay tiền các bên có thỏa thuận: “Bất kỳ tranh chấp nào phát sinh liên quan đến Hợp đồng này sẽ được các Bên ưu tiên giải quyết thông qua thương lượng, hòa giải. Trong trường hợp các bên không thể giải quyết được thông qua thương lượng, hòa giải thì tranh chấp sẽ được giải quyết tại Trung tâm Trọng tài thương mại B theo nguyên tắc tố tụng rút gọn của Trung tâm này. Phán quyết của Trọng tài sẽ là phán quyết cuối cùng và có giá trị ràng buộc với các Bên”. Do đó, việc nguyên đơn Công ty S khởi kiện tại Trung tâm trọng tài thương mại B và áp dụng theo Quy tắc tố tụng trọng tài rút gọn của Trung tâm trọng tài là đúng với thỏa thuận trong các hợp đồng vay tiền đã ký kết.

Sau khi gửi thông báo tiếp nhận, thụ lý giải quyết vụ tranh chấp, ông L không có bất kỳ phản đối nào liên quan đến thỏa thuận trọng tài và tại Phiên họp giải quyết vụ tranh chấp lần 1 ngày 08/7/2023, ông L đã đồng ý việc giải quyết tranh chấp tại Trung tâm trọng tài thương mại B. 

….

Ngày 17/7/2023, Hội đồng Trọng tài gửi Thông báo triệu tập phiên họp lần 2 số 13/2023/TB-HĐTT kèm theo bản sao các tài liệu bổ sung mà nguyên đơn gửi cho bị đơn (ông L) qua đơn vị chuyển phát Viettel Post (Mã vận đơn 1698326613011) và ông L đã nhận được Thông báo và tài liệu kèm theo. Mọi thủ tục tố tụng, Trung tâm trọng tài thương mại B đã thực hiện theo đúng Quy tắc tố tụng trọng tài rút gọn. Ông Tạ Thanh L đề nghị hủy Phán quyết Trọng tại vì cho rằng không nhận được Giấy triệu tập họp lần 2 là không trung thực.

Do đó, Trung tâm trọng tài thương mại B đề nghị Hội đồng xét đơn bác đề nghị hủy Phán quyết Trọng tài của ông Tạ Thanh L.

* Tại phiên họp xét đơn yêu cầu hủy Phán quyết trọng tài: 

- Đại diện theo ủy quyền của ông Tạ Thanh L - Bên yêu cầu trình bày yêu cầu và các căn cứ như nội dung đã nêu trong Đơn yêu cầu hủy phán quyết Trọng tài, cho rằng Hội đồng Trọng tài đã tiến hành thủ tục tố tụng Trọng tài không phù hợp với thỏa thuận của các bên, trái với quy định của Luật Trọng tài thương mại. Chứng cứ là Hợp đồng mua bán nợ do Công ty S cung cấp mà Hội đồng Trọng tài căn cứ để xác định tư cách khởi kiện của nguyên đơn là không có giá trị pháp luật. Hội đồng Trọng tài đã không triệu tập ông Tạ Thanh L đến phiên họp lần 2 là vi phạm nghiêm trọng tố tụng trọng tài, dẫn đến ông Tạ Thanh L không thể bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình theo quy định của pháp luật. Do đó, tiếp tục đề nghị Hội đồng xét đơn hủy phán quyết trọng tài. Tuy nhiên, đại diện theo ủy quyền của ông Tạ Thanh L không đưa ra được căn cứ pháp lý nào theo quy định của Luật Trọng tài Thương mại để Hội đồng xét đơn xem xét đề nghị hủy phán quyết trọng tài.

 - Bên liên quan là Công ty S và Trung tâm trọng tài thương mại Công lý Việt Nam giữ nguyên quan điểm đã trình bày tại Tòa án trong quá trình chuẩn bị giải quyết Đơn yêu cầu hủy phán quyết Trọng tài và đề nghị Hội đồng xét đơn không chấp nhận Đơn yêu cầu hủy phán quyết trọng tài của bên yêu cầu. Buộc bên yêu cầu chấp hành nghiêm chỉnh phán quyết Trọng tài. 

* Đại diện Viện kiểm sát tham gia phiên họp phát biểu quan điểm:

- Về nội dung vụ việc:  Ngày 17/7/2023, Hội đồng Trọng tài gửi Thông báo triệu tập phiên họp lần 2 số 13/2023/TB-HĐTT kèm theo bản sao các tài liệu bổ sung mà nguyên đơn gửi cho bị đơn (ông L) qua đơn vị chuyển phát Viettel Post (Mã vận đơn 1698326613011) và ông L đã nhận được Thông báo và tài liệu kèm theo. Ông L cho rằng Hội đồng Trọng tài đã không gửi Giấy triệu tập tham dự phiên họp lần 2 cho ông mà đã tiến hành phiên họp giải quyết tranh chấp lần 2 là không có căn cứ. Tại Phiên họp lần 2 ngày 22/7/2023, ông L không tham dự phiên họp, Hội đồng Trọng tài vẫn tổ chức phiên họp để giải quyết tranh chấp và ra Phán quyết trọng tài số 15/2023/PQ-TT ngày 22/7/2023 là đúng với quy định tại khoản 2 Điều 56 Luật Trọng tài Thương mại. Do đó, căn cứ Điều 68, khoản 5 Điều 71 Luật Trọng tài Thương mại đề nghị Hội đồng xét đơn không chấp nhận yêu cầu hủy Phán quyết Trọng tài số 15/2023/PQTT ngày 22/7/2023 của ông Tạ Thanh L.

XÉT THẤY

Sau khi xem xét Đơn yêu cầu hủy phán quyết Trọng tài và các tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ vụ việc, ý kiến của những người được Tòa án triệu tập đến phiên họp và quan điểm của Trung tâm Trọng tài thương mại B; quan điểm của đại diện Viện kiểm sát nhân dân thành phố Hà Nội, Hội đồng xét đơn nhận định: 

1. Về tố tụng:

- Tại Điều 12 của các Hợp đồng vay tiền được ký kết giữa ông Tạ Thanh L với các ông Nguyễn Tiến T và ông Hồ Tấn Đ có thỏa thuận: “Bất kỳ tranh chấp nào phát sinh liên quan đến Hợp đồng này sẽ được các Bên ưu tiên giải quyết thông qua thương lượng, hòa giải. Trong trường hợp các bên không thể giải quyết được thông qua thương lượng, hòa giải thì tranh chấp sẽ được giải quyết tại Trung tâm Trọng tài thương mại B theo nguyên tắc tố tụng rút gọn của Trung tâm này. Phán quyết của Trọng tài sẽ là phán quyết cuối cùng và có giá trị ràng buộc với các Bên”. Do đó, căn cứ Điều 2, Điều 5 và Điều 16 Luật Trọng tài thương mại năm 2010 thì tranh chấp này thuộc thẩm quyền giải quyết của Trung tâm Trọng tài thương mại B. 

- Ngày 22/7/2023, Hội đồng Trọng tài thuộc Trung tâm Trọng tài thương mại B đã ra Phán quyết trọng tài số 15/2023/PQ-TT. Các tài liệu có trong hồ sơ thể hiện, ngày 31/7/2023, ông Tạ Thanh L đã nộp Đơn yêu cầu hủy Phán quyết Trọng tài đến Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội và nộp tiền tạm ứng lệ phí. Căn cứ khoản 2 Điều 31, khoản 3 Điều 414 Bộ luật tố tụng dân sự; điểm g khoản 2, khoản 3 Điều 7 và Điều 69 Luật Trọng tài thương mại, việc ông Tạ Thanh L nộp đơn khởi kiện vào ngày 31/7/2023 và Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội thụ lý giải quyết là hoàn toàn đúng thời hạn và thẩm quyền.

2. Về nội dung:

Xét yêu cầu hủy Phán quyết trọng tài của ông Tạ Thanh L, Hội đồng xét đơn thấy:

………………………………..

Đối với việc thực hiện thủ tục tố tụng tống đạt của Hội đồng Trọng tài

Ông Tạ Thanh L cho rằng Hội đồng Trọng tài đã vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng vì không gửi Giấy triệu tập tham dự phiên họp lần 2 cho ông Tạ Thanh L mà đã tiến hành phiên họp giải quyết tranh chấp lần 02 và ra Phán quyết Trọng tài số 15/2023/PQ-TT ngày 22/7/2023, ảnh hưởng đến việc được bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của ông.

Xét thấy:

Ngày 26/6/2023, Hội đồng Trọng tài đã quyết định đưa vụ tranh chấp KDTM202301 ra giải quyết. Ngày 27/6/2023, Hội đồng Trọng tài đã gửi Thông báo triệu tập đến các bên liên quan để tham dự phiên họp. Ngày 08/7/2023, Hội đồng Trọng tài đã mở phiên họp Trọng tài lần thứ nhất có sự tham gia của các bên liên quan vụ tranh chấp. Tại phiên họp, theo yêu cầu của bị đơn là ông Tạ Thanh L, Hội đồng Trọng tài đã quyết định tạm hoãn để các bên bổ sung thêm các tài liệu, chứng cứ. 

Ngày 17/7/2023, Hội đồng Trọng tài gửi Thông báo số 13/2023/TB-HĐTT về việc triệu tập phiên họp lần 2 vào ngày 22/7/2023, kèm theo bản sao các tài liệu bổ sung mà nguyên đơn gửi cho bị đơn (ông L) qua đơn vị chuyển phát Viettel Post (Mã vận đơn 1698326613011). Địa chỉ nhận văn bản là: Số nhà 134 C8, tập thể 918, phường P, quận L1, thành phố Hà Nội. Tại Mã vận đơn số 1698326613011 do Bưu cục Nguyễn Văn Linh – HNI, quận L1, Hà Nội cung cấp thể hiện Giấy triệu tập phiên họp lần 2 gửi cho ông Tạ Thanh L đã được giao thành công vào ngày 19/7/2023.  

Về địa chỉ liên hệ của ông Tạ Thanh L: Tại tất cả các Hợp đồng vay nợ được ký kết giữa ông Tạ Thanh L với ông Nguyễn Tiến T và ông Hồ Tấn Đ thì địa chỉ của ông Tạ Thanh L cung cấp là: “Số nhà 134 C8, tập thể 918, phường P, quận L1, thành phố Hà Nội”. Ngoài ra, ông Tạ Thanh L có địa chỉ tại Số 98, tổ 6, phường Thanh Lương, quận Hai Bà Trưng. Tuy nhiên, theo cung cấp thông tin của Công an Phường Thanh Lương cho biết: Nhà tại Số 98, tổ 6, phường Thanh Lương, quận Hai Bà Trưng đã bị giải phóng mặt bằng. Chỗ ở hiện nay của ông L là ở Số nhà 134 C8, tập thể 918, phường P, quận L1, thành phố Hà Nội.

Tại Khoản 2, khoản 3 Điều 3 Quy tắc tố tụng Trọng tài rút gọn của Trung tâm Trọng tài Thương mại B quy định: “2. Thông báo, tài liệu được Trung tâm gửi tới các bên theo đúng địa chỉ do các bên cung cấp và có thể gửi bằng giao trực tiếp, thư bảo đảm, thư điện tử, fax hoặc bằng bất kỳ phương thức nào khác có ghi nhận việc gửi này. 3. Thông báo, tài liệu do Trung tâm gửi tới các bên được coi là đã nhận vào ngày mà các bên đã nhận, hoặc được coi là đã nhận vào ngày giao nếu thông báo, tài liệu đó đã được gửi phù hợp với khoản 2 Điều này”.

Như vậy, theo tài liệu trong hồ sơ và kết quả xác minh thì ông Tạ Thanh L có địa chỉ duy nhất tại Số nhà 134 C8, tập thể 918, phường P, quận L1, thành phố Hà Nội. Địa chỉ trên đã được ông L cung cấp trong toàn bộ các Hợp đồng vay nợ được ký kết với ông Nguyễn Tiến T và ông Hồ Tấn Đ và các văn bản gửi cho Hội đồng Trọng tài. Hội đồng Trọng tài đã gửi thông báo, tài liệu cho ông Tạ Thanh L theo đúng địa chỉ tại Số nhà 134 C8, tập thể 918, phường P, quận L1, thành phố Hà Nội qua đơn vị chuyển phát Viettel Post và đã được giao thành công vào ngày 19/7/2023. Do đó, có cơ sở xác định Hội đồng Trọng tài đã gửi các Thông báo, tài liệu cho ông Tạ Thanh L theo đúng địa chỉ ông Tạ Thanh L cung cấp và đúng với quy định tại Điều 3 Quy tắc tố tụng Trọng tài rút gọn của Trung tâm Trọng tài Thương mại B. Ông L cho rằng Hội đồng Trọng tài đã không gửi Giấy triệu tập tham dự phiên họp lần 2 là không có căn cứ.

Tại khoản 2 Điều 56 Luật Trọng tài Thương mại năm 2010 quy định: "2. Bị đơn đã được triệu tập hợp lệ tham dự phiên họp giải quyết tranh chấp mà vắng mặt không có lý do chính đáng hoặc rời phiên họp giải quyết tranh chấp mà không được Hội đồng Trọng tài chấp thuận thì Hội đồng Trọng tài vẫn tiếp tục giải quyết tranh chấp căn cứ vào tài liệu và chứng cứ hiện có". 

Tại phiên họp lần 2 ngày 22/7/2023, ông Tạ Thanh L không tham dự phiên họp. Hội đồng Trọng tài vẫn tổ chức phiên họp và ra Phán quyết Trọng tài số 15/2023/PQ-TT ngày 22/7/2023 là đúng theo quy định tại khoản 2 Điều 56 Luật Trọng tài Thương mại năm 2010.  

Từ những nhận định trên thấy rằng, Hội đồng Trọng tài đã tiến hành thụ lý, giải quyết vụ tranh chấp và ra Phán quyết Trọng tài số 15/2023/PQ-TT ngày 22/7/2023 là đúng theo quy định của pháp luật và đảm bảo Quy tắc tố tụng trọng tài. Các căn cứ đề nghị hủy Phán quyết trọng tài chủ yếu là những nhận xét, đánh giá theo quan điểm của ông Tạ Thanh L và không đưa ra được các tài liệu, chứng cứ chứng minh là Hội đồng Trọng tài đã vi phạm tố tụng Trọng tài. Tại phiên họp xét đơn, đại diện theo ủy quyền của ông Tạ Thanh L cũng không đưa ra được căn cứ pháp lý nào theo quy định tại Điều 68 Luật Trọng tài thương mại năm 2010 để Hội đồng xét đơn xem xét. Vì vậy, không chấp nhận yêu cầu hủy Phán quyết Trọng tài Vụ tranh chấp số 15/2023/PQ-TT ngày 22/7/2023 của ông Tạ Thanh L.

……

QUYẾT ĐỊNH

1. Không chấp nhận yêu cầu của ông Tạ Thanh L về việc huỷ Phán quyết trọng tài vụ tranh chấp số 15/2023/PQ-TT ngày 22/7/2023 của Hội đồng Trọng tài thuộc Trung tâm Trọng tài thương mại B về việc giải quyết vụ tranh chấp….

Nội dung bình luận:

Nội dung mà ông Tạ Thanh L khiếu nại đối với Hội đồng Trọng tài thuộc Trung tâm Trọng tài Thương mại B liên quan về vấn đề gửi thông báo, văn bản của quy trình tố tụng trọng tài.

Cụ thể ông Tạ Thanh L cho rằng Hội đồng Trọng tài đã vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng vì không gửi Giấy triệu tập tham dự phiên họp lần 02 cho ông mà đã tiến hành phiên họp giải quyết tranh chấp lần 02 và ra Phán quyết Trọng tài số 15/2023/PQ-TT ngày 22/7/2023, ảnh hưởng đến việc được bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của ông.

Hội đồng Trọng tài thì cho rằng đã “gửi Thông báo triệu tập phiên họp lần 02 số 13/2023/TB-HĐTT kèm theo bản sao các tài liệu bổ sung mà nguyên đơn gửi cho bị đơn (ông L) qua đơn vị chuyển phát Viettel Post (Mã vận đơn 1698326613011) và ông L đã nhận được Thông báo và tài liệu kèm theo. Mọi thủ tục tố tụng, Trung tâm trọng tài thương mại Công lý Việt Nam đã thực hiện theo đúng Quy tắc tố tụng trọng tài rút gọn. Ông Tạ Thanh L đề nghị hủy Phán quyết Trọng tại vì cho rằng không được tống đạt Giấy triệu tập họp lần 2 là không trung thực”; và Hội đồng Trọng tài đã gửi Giấy triệu tập đến địa chỉ “số nhà 134 C8, tập thể 918, phường P, quận L1, thành phố Hà Nội” do Nguyên đơn cung cấp, thể hiện tại “tất cả các Hợp đồng vay nợ được ký kết giữa ông Tạ Thanh L với ông Nguyễn Tiến T và ông Hồ Tấn Đ thì địa chỉ của ông Tạ Thanh L cung cấp là: “Số nhà 134 C8, tập thể 918, phường P, quận L1, thành phố Hà Nội”.

Khi đọc kỹ toàn bộ nội dung Quyết định trên, chúng ta không thấy có thông tin thể hiện ông Tạ Thanh L ký nhận trực tiếp Giấy triệu tập qua đơn vị chuyển phát Viettel Post. Liệu rằng việc gửi Giấy triệu tập của Hội đồng trọng tài được coi là hợp lệ?

Vậy quan điểm của Hội đồng xét đơn của Tòa án nhân dân Thành phố Hà Nội như thế nào: “Ông L cho rằng Hội đồng Trọng tài đã không gửi Giấy triệu tập tham dự phiên họp lần 2 là không có căn cứ”.

Căn cứ pháp lý để Hội đồng xét đơn cho rằng Hội đồng trọng tài đã thực hiện việc gửi Giấy triệu tập hợp lệ là: “Tại khoản 2, khoản 3 Điều 3 Quy tắc tố tụng Trọng tài rút gọn của Trung tâm Trọng tài Thương mại B quy định: “2. Thông báo, tài liệu được Trung tâm gửi tới các bên theo đúng địa chỉ do các bên cung cấp và có thể gửi bằng giao trực tiếp, thư bảo đảm, thư điện tử, fax hoặc bằng bất kỳ phương thức nào khác có ghi nhận việc gửi này. 3. Thông báo, tài liệu do Trung tâm gửi tới các bên được coi là đã nhận vào ngày mà các bên đã nhận, hoặc được coi là đã nhận vào ngày giao nếu thông báo, tài liệu đó đã được gửi phù hợp với khoản 2 Điều này”.

Và Hội đồng xét đơn cũng đưa ra thực tế là “ngày 17/7/2023, Hội đồng Trọng tài gửi Thông báo số 13/2023/TB-HĐTT về việc triệu tập phiên họp lần 2 vào ngày 22/7/2023, kèm theo bản sao các tài liệu bổ sung mà nguyên đơn gửi cho bị đơn (ông L) qua đơn vị chuyển phát Viettel Post (Mã vận đơn 1698326613011). Địa chỉ nhận văn bản là: Số nhà 134 C8, tập thể 918, phường P, quận L1, thành phố Hà Nội. Tại Mã vận đơn số 1698326613011 do Bưu cục Nguyễn Văn Linh – HNI, quận L1, Hà Nội cung cấp thể hiện Giấy triệu tập phiên họp lần 2 gửi cho ông Tạ Thanh L đã được giao thành công vào ngày 19/7/2023”.

Trên cơ sở đó Hội đồng xét đơn đã bác yêu cầu huỷ Phán quyết trọng tài của ông Tạ Thanh L với lý do Hội đồng Trọng tài đã vi phạm tố tụng Trọng tài.

Hướng giải quyết trên là phù hợp với quy định của pháp luật Trọng tài thương mại, cụ thể khoản 2, 3, 4 Điều 12 Luật TTTM 2010 quy định về vấn đề các vấn đề liên quan đến việc gửi văn bản như sau:”2. Các thông báo, tài liệu mà Trung tâm trọng tài hoặc Hội đồng trọng tài gửi cho các bên được gửi đến địa chỉ của các bên hoặc gửi cho đại diện của các bên theo đúng địa chỉ do các bên thông báo; 3.Các thông báo, tài liệu có thể được Trung tâm trọng tài hoặc Hội đồng trọng tài gửi bằng phương thức giao trực tiếp, thư bảo đảm, thư thường, fax, telex, telegram, thư điện tử hoặc bằng phương thức khác có ghi nhận việc gửi này; 4.Các thông báo, tài liệu do Trung tâm trọng tài hoặc Hội đồng trọng tài gửi được coi là đã nhận được vào ngày mà các bên hoặc đại diện của các bên đã nhận hoặc được coi là đã nhận nếu thông báo, tài liệu đó đã được gửi phù hợp với quy định tại khoản 2 Điều này:.

Các quy định trên đã thể hiện 2 nội dung quan trọng:

Vấn đề xác định địa chỉ của bị đơn: Được xác định là “địa chỉ do các bên thông báo” (địa chỉ được ghi trong hợp đồng, giao dịch giữa các bên hoặc địa chỉ mà các bên cung cấp cho Trung tâm trọng tài, Hội đồng trọng tài (nếu có))

Vấn đề gửi văn bản tố tụng: Việc gửi “được coi là đã nhận được” có thể là khi “các bên hoặc đại diện của các bên đã nhận”; có thể hoặc là “được gửi đến địa chỉ của các bên hoặc gửi cho đại diện của các bên theo đúng địa chỉ do các bên thông báo”, miễn là gửi bằng phương thức giao trực tiếp, thư bảo đảm, thư thường, fax, telex, telegram, thư điện tử hoặc bằng phương thức khác có ghi nhận việc gửi này. Nói ngắn gọn là Tố tụng trọng tài yêu cầu chỉ cần gửi cho bị đơn nhận được hoặc gửi qua các đơn vị thứ 3 (ví dụ bưu điện,..) và có chứng cứ việc gửi này mà không cần “giao trực tiếp”.

Vụ việc tranh chấp trên đã thể hiện quy định và cách thức gửi văn bản của tố tụng trọng tài chỉ cần gửi đúng địa chỉ được cung cấp là đảm bảo quy định. Quy định trên cũng được thể hiện trong khoản 2 Điều Quy tắc Tố tụng trọng tài của Trung tâm Trọng tài Thương mại Miền Trung (MCAC): “Thông báo, tài liệu được Trung tâm gửi tới các bên theo đúng địa chỉ do các bên cung cấp" [2].

Toà án nhân dân tối cao đã ban hành Sổ tay pháp luật về trọng tài và hoà giải để hướng dẫn cách xử lý của các thẩm phán khi thực hiện hoạt động pháp lý có liên quan đến trọng tài thương mại về vấn đề gửi văn bản, thông báo như sau: “Khi xem xét yêu cầu huỷ phán quyết trọng tài liên quan đến việc gửi thông báo, Thẩm phán cần lưu ý việc gửi thông báo tại trọng tài được coi là hợp lệ khi đã thực hiện đúng quy định tại Điều 12(2) LTTTM. Quy định tại Điều 12(2) và Điều 12(4) LTTTM có thể hiểu là địa chỉ mà các bên đã giao dịch trong quá trình ký kết, thực hiện hợp đồng. Do vậy, nếu trọng tài đã gửi thông báo tới đúng địa chỉ này được coi là hợp lệ”.

Kết luận: Qua việc phân tích, bình luận Quyết định số 01/2024/QĐ-PQTT ngày 12/3/2024 của Hội đồng xét đơn thuộc TAND Thành phố Hà Nội, cũng như tham khảo Quy tắc Tố tụng của các trung tâm trọng tài thương mại, hay Trung tâm Trọng tài Thương mại Miền Trung (MCAC) chúng ta hiểu rõ hơn quy định của tố tụng trọng tài về cách thức gửi các văn bản tố tụng. Trên cơ sở đó, khi tham gia vào tố tụng Trọng tài, thì mỗi bên cần có cách thức ứng xử, hành vi pháp lý phù hợp, đảm bảo được tốt nhất quyền và lợi ích hợp pháp của mình./.

CHÚ THÍCH:

[1] https://congbobanan.toaan.gov.vn/2ta1453409t1cvn/chi-tiet-ban-an

[2] https://mcac.vn/quy-tac-to-tung

Bài viết trên MCAC đã làm rõ Chuyên đề: Thủ tục gửi thông báo, tài liệu trong tố tụng trọng tài, Quyết định số 01/2024/QĐ-PQTT ngày 12/3/2024 của Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội. Chi tiết xin liên hệ: hotline 0935 925 068 hoặc email contact@mcac.vn

Đọc thêm: Chuyên đề: Mất quyền phản đối trong tố tụng trọng tài