TRƯỜNG HỢP BỊ ĐƠN KHÔNG NỘP BẢN TỰ BẢO VỆ HOẶC KHÔNG THAM DỰ PHIÊN HỌP TRONG TỐ TỤNG TRỌNG TÀI

Trong thực tiễn giải quyết tranh chấp thương mại bằng trọng tài, việc Bị đơn không gửi bản tự bảo vệ hoặc không tham dự phiên họp trọng tài dù đã được triệu tập hợp lệ là tình huống khá phổ biến. Pháp luật Việt Nam và các Quy tắc Tố tụng của các Trung tâm trọng tài, trong đó có MCAC, đã quy định rõ ràng để bảo đảm quá trình giải quyết tranh chấp vẫn được tiến hành đúng trình tự, đồng thời bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các bên.

1. Trường hợp Bị đơn không nộp bản tự bảo vệ

Theo khoản 2 Điều 35 Luật Trọng tài Thương mại năm 2010, Bị đơn có quyền nộp bản tự bảo vệ trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày Bị đơn nhận được đơn khởi kiện và các tài liệu kèm theo. Thời hạn này có thể được Trung tâm trọng tài gia hạn theo yêu cầu của một bên hoặc các bên căn cứ vào tình tiết cụ thể của vụ việc. Nếu quá thời hạn mà Bị đơn không gửi bản tự bảo vệ và Trung tâm trọng tài không chấp nhận gia hạn, Hội đồng Trọng tài vẫn có thể tiếp tục giải quyết vụ tranh chấp dựa trên tài liệu, chứng cứ đã có.

Khoản 4 Điều 9 Quy tắc Tố tụng của Trung tâm Trọng tài Thương mại Miền Trung - MCAC cũng quy định: “Trường hợp Bị đơn không gửi Bản tự bảo vệ, Tố tụng trọng tài vẫn được tiến hành."[1].

Như vậy, việc Bị đơn không nộp Bản tự bảo vệ không ảnh hưởng đến tiến trình tố tụng tại MCAC. Hội đồng Trọng tài vẫn có quyền tiến hành phiên họp và các thủ tục tố tụng trọng tài theo quy định pháp luật và Quy tắc Tố tụng trọng tài.

2. Trường hợp Bị đơn không tham dự phiên họp giải quyết tranh chấp

Theo khoản 2 Điều 56 Luật Trọng tài thương mại năm 2010, nếu Bị đơn đã được triệu tập hợp lệ nhưng vắng mặt mà không có lý do chính đáng, Hội đồng Trọng tài vẫn có quyền tiến hành phiên họp và giải quyết vụ tranh chấp trên cơ sở các tài liệu, chứng cứ đã được ghi nhận trong hồ sơ.

Quy định trên cũng được thể hiện trong khoản 1 và khoản 2 Điều 27 Quy tắc Tố tụng trọng tài của Trung tâm Trọng tài Thương mại Miền Trung (MCAC):

“1.Bị đơn đã được triệu tập hợp lệ tham dự phiên họp giải quyết vụ tranh chấp nhưng vắng mặt mà không có lý do chính đáng hoặc rời phiên họp giải quyết vụ tranh chấp mà không được Hội đồng Trọng tài chấp thuận thì Hội đồng Trọng tài vẫn tiếp tục giải quyết vụ tranh chấp căn cứ vào tài liệu và chứng cứ hiện có.

 2.Trong trường hợp có Đơn kiện lại, nếu Bị đơn đã được triệu tập hợp lệ tham dự phiên họp giải quyết vụ tranh chấp nhưng vắng mặt không có lý do chính đáng hoặc rời phiên họp giải quyết vụ tranh chấp mà không được Hội đồng Trọng tài chấp thuận thì được coi là đã rút Đơn kiện lại. Trong trường hợp này, Hội đồng Trọng tài chỉ tiếp tục giải quyết Đơn kiện lại khi Nguyên đơn có yêu cầu.”[2].

Trong trường hợp vắng mặt có lý do chính đáng, theo Điều 57 Luật Trọng tài thương mại 2010 và Điều 26 Quy tắc Tố tụng của MCAC, Bị đơn có thể đề nghị hoãn phiên họp. Hội đồng Trọng tài sẽ xem xét tính hợp lý của lý do và quyết định việc hoãn cũng như thời hạn hoãn trên cơ sở cân nhắc toàn diện các tình tiết vụ việc.

Từ các quy định nêu trên, có thể thấy rằng sự vắng mặt hoặc không tham gia tố tụng của Bị đơn không làm ảnh hưởng đến tiến trình giải quyết tranh chấp. Hội đồng Trọng tài vẫn có thẩm quyền tiến hành các thủ tục cần thiết và ra phán quyết trên cơ sở hồ sơ, tài liệu đã thu thập.

3. Kết luận:

Như vậy, việc Bị đơn không nộp bản tự bảo vệ hoặc vắng mặt tại phiên họp không cản trở quá trình giải quyết tranh chấp; Hội đồng Trọng tài vẫn có thể xem xét vụ việc và đưa ra phán quyết trên cơ sở các tài liệu, chứng cứ hợp lệ có trong hồ sơ.

Quy trình này phù hợp với quy định của pháp luật, thể hiện rõ nguyên tắc bảo đảm hiệu quả, công bằng và kịp thời trong tố tụng trọng tài. Việc cho phép Hội đồng Trọng tài tiếp tục xét xử dù Bị đơn vắng mặt giúp ngăn ngừa hành vi trì hoãn, cản trở tố tụng, đồng thời khẳng định ưu thế linh hoạt, nhanh gọn của trọng tài so với tố tụng tại Tòa án.

Bài viết được đăng trên MCAC phân tích chi tiết các vấn đề liên quan đến trường hợp Bị đơn không nộp bản tự bảo vệ hoặc không tham dự phiên họp trong tố tụng trọng tài. Để biết thêm thông tin chi tiết, vui lòng liên hệ qua hotline 0935 925 068 hoặc email contact@mcac.vn.

Xem thêm: Thỏa thuận trọng tài do người không có thẩm quyền xác lập có hiệu lực hay không?